ÇGKY Yönetmeliği; endüstriyel faaliyetler, ulaşım, inşaat, müzik yayını ve işyerlerinden kaynaklanan çevresel gürültü ve titreşimin kontrolüne yönelik usul ve esasları kapsamaktadır. Konutlarda bulunan klima, hava kanalları, temiz ve pis su tesisatı, jeneratör, hidrofor, kompresör, yakma kazanı, asansör, çöp bacaları vb. kaynaklı gürültü ÇGKY'nin kapsamı dışında olup, şikayetlerin Kabahatler Kanunu kapsamında değerlendirilebileceği mütalaa edilmektedir. Hayvan gürültüsü ile ilgili şikayetler ise ev faaliyetleri ve komşuluk gürültüsü olarak değerlendirilmekte olup, ÇGKY kapsamı dışındadır.

İşyerlerinde kullanılan klima, jeneratör, asansör vb. kaynaklanan gürültünün, ÇGKY 12 nci maddesi çerçevesinde Yönetmelik Ek-2 Tablo 1’deki “işyerleri için çevresel gürültü sınır değerleri” kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, ÇGKY 12 nci maddesi altıncı fıkrasında "Endüstri tesisleri ve işyerlerinde çevresel gürültü kaynağı olan ekipmanların mümkün olduğunca kapalı ortamda olması sağlanır. Açık ortamda bulunması zorunlu olan soğutma fanı, klima, havalandırma, jeneratör gibi çevresel gürültü kaynaklarından hava aracılığıyla iletimi azaltmak üzere gerekli tedbirler alınır/aldırılır." hükmü yer almakta olup, söz konusu hüküm gereğince; gürültünün kaynakta kontrol altına alınması amacıyla gürültü azaltım tedbirlerinin aldırılması; ayrıca işyerine ait klimadan kaynaklı LAeq ölçümlerinde, ölçülen arka plan değerinin sınır değerden yüksek olması halinde, arka plan gürültü sınır değerini aşmayacak şekilde işyerlerinin faaliyetlerini sürdürmeleri gerektiği değerlendirilmektedir.

Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile İlçe Belediye Başkanlıklarının işbirliği ile, Büyükşehir Belediyesinin koordinasyonunda, gürültü haritalarının ve eylem planlarının hazırlanması gerekmekte olup, gürültü haritalarının hazırlanmasında ilçe sınırları içerisinde gerekli olan kaynak ve alansal verilerin İlçe Belediyeleri tarafından Büyükşehir Belediyesi ile paylaşılması, aynı şekilde eylem planlarının hazırlanması konusunda da işbirliği ve koordinasyonun sağlanması gerekmektedir.

Okul zil sesleri ÇGKY kapsamı dışında olup, konuya ilişkin bir şikayet söz konusu ise çözüm bulunması amacıyla şikayet konusu İl/ilçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bildirilebilir. Dini tesislerde ses yükseltici kullanımından kaynaklı çevreye yayılan gürültü ise ÇGKY kapsamı dışında olup, Diyanet İşleri Başkanlığı sorumluluğundadır.

Müzik yayını yapılan işyerleri için; müzik yayın izni, ÇGKY kapsamında (İşyeri sahibi tarafından hazırlatılan Akustik Raporun İl Müdürlüğü tarafından incelenip değerlendirilerek uygun bulunması halinde) İl Müdürlüğü tarafından verilecektir. Ayrıca; Belediyelere verilen bir görüş olmayacak ve Canlı Müzik İzin Belgesi (CMİB) düzenlenmeyecektir. Diğer taraftan; ÇGKY kapsamında İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’te “Canlı Müzik İzin Belgesi” ile ilgili hükümlere yönelik değişiklik yapılmıştır.

Müzik Yayın İzni olmaksızın faaliyet gösteren işyerleri için; 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun İdari nitelikteki cezalar başlıklı 20 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi hükmü gereği “gerekli izinleri almadan” ibaresine istinaden cezai yaptırım uygulanır.

Müzik Yayın İznine İlişkin Usul ve Esasların 16 ncı Maddesine göre; kuaför, market, kahvehane, spor salonu, pastane gibi işyerleri müzik yayın iznine tabi olmayıp, ÇGKY gereğince işyerleri kapsamında şikayete konu olmadan faaliyetlerini sürdürmelidir.

İşletmelerde, elektronik olarak yükseltici (amfi-amplifikatör vb.) kullanılmadan müzik yayını yapılması, çevreye yayılan sesin eğlence kaynaklı olmaması ve sadece fon müziği şeklinde olması halinde söz konusu işletmeler için ÇGK Yönetmeliği kapsamında Müzik Yayın İzni alınmasına gerek bulunmamaktadır. Bahse konu işletmelerin, ÇGK Yönetmeliği çerçevesinde, gürültü azaltım tedbirlerini de alarak çevresel gürültü rahatsızlığı oluşturmayacak şekilde faaliyetlerini sürdürmesi ve Yönetmelik Ek-2 Tablo 1'de yer alan işyerleri için getirilen sınır değerleri sağlaması gerekmektir.

Tek bir müzik yayını yapan işyeri için; TS ISO 1996-1 ve TS ISO 1996-2 standartlarına göre ölçüm yapılarak akustik rapor hazırlanması halinde, sınır değer karşılaştırmalarının ölçüm sonuçlarına göre yapılması, Birden fazla müzik yayını yapan işyerinin aynı anda faaliyet göstermesi ve ilgili idarenin talep etmesi halinde; çevreye yayılan toplam çevresel gürültü düzeyinin değerlendirilmesine ilişkin yapılan modelleme çalışmasında hesaplama sonucu elde edilen değerin endüstri tesisleri için getirilen sınır değerlerle karşılaştırılarak değerlendirilmesi ve ölçüm sonuçları ile de desteklenmesi gerekmektedir.

Ulaşım kaynakları için; modelleme çalışmaları yapılarak gürültü seviyesinin haritalanması, haritalama sonuçlarına göre gürültü azaltım tedbirlerini içeren eylem planlarının oluşturulması ve hayata geçirilmesi çalışmaları gerçekleştirilmelidir. Endüstri tesisleri ve müzik yayını yapan işyerleri için; hazırlanan akustik raporlarda ölçüm noktaları belirlenerek mevcut durumun ortaya konması, arkaplan gürültüsünün sınır değerlerden yüksek olmasının geçici veya geçici olmama durumunun değerlendirilmesi, geçici ise ölçümlerin tekrarlanması, geçici değil ise ; (ölçülen arka plan değerinin sınır değerden yüksek olması halinde) arka plan gürültü sınır değerini aşmayacak şekilde işyerlerinin faaliyetlerini sürdürmeleri ve soruna çözüm bulmak adına geniş kapsamlı bir çalışma yapılarak gürültü azaltım senaryoları oluşturularak eylem planlarıyla çözüm bulma yoluna gidilmelidir.

-Yönetmelik kapsamında getirilen düşük frekans (63-250 Hz) aralığındaki ses basınç düzeyinin (tıpkı endüstri tesisleri ve ulaşım kaynakları için yapılan hesap ve değerlendirmelerde de olduğu gibi) kaynak gürültüsüne göre, - Düşük frekans aralığının, her 1/3 oktav bandında ayrı ayrı (63 Hz, 80 Hz, 100 Hz, 125 Hz, 160 Hz, 200 Hz, 250 Hz'in her biri için ayrı ayrı) "müzik yayını yapan işyerleri" için gündüz, akşam ve gece zaman dilimlerinde getirilen Yönetmelik sınır değerleri ile karşılaştırılarak değerlendirme yapılması, - Aynı zamanda müzik yayını yapan işyerlerinin Çevresel Gürültü Kontrol Yönetmeliği Ek-2 Tablo 1'de yer alan ve arka plan için getirilen sınır değerlere göre de değerlendirilmesi, - Birden fazla müzik yayını yapan işyerinin olması halinde kümülatif çevresel gürültü seviyesinin Yönetmelik Ek-2 Tablo 1'de yer alan "Birden çok işyeri olması halinde” satırına karşılık gelen sınır değerlere de uygun olması, - Sınır değer aşımı olması halinde işletmenin gerekli tedbirleri almasının sağlanması ve Çevre Kanunu kapsamında idari yaptırım uygulanması gerekmektedir.

Her iki sınır değerin aynı anda sağlanması gerekmektedir. (Hem gündüz, akşam ve gece zaman diliminde getirilen düşük frekans aralığı için getirilen sınır değer, hem de gündüz, akşam ve gece zaman diliminde getirilen arka plan gürültü seviyesi için getirilen sınır değerlerin sağlanması gerekmektedir.)

Canlı Müzik İzin Belgesi olmayanlar da; Müzik yayın izni için, Akustik Raporu hazırlatıp, İl Müdürlüğüne sunarak “Müzik yayın izni” için başvurusunu yapmalıdır. Müzik Yayın İzni olmaksızın müzik yayını yapan işyerleri için idari yaptırım uygulanacaktır. İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı bulunan ve raporu uygun bulunan müzik yayını yapan işyerlerine Müzik Yayın İzni düzenlenir.

ÇGKY’nin 30 Kasım 2022 tarihinde yürürlüğe girmesi ile birlikte işletmelerin açık, yarı açık ve kapalı durumlarına bakılmaksızın Yönetmelikle getirilen hükümlere uyulması gerekmektedir.

Müzik yayın izni; ÇGKY kapsamında müzik yayını yapan işyerlerine akustik rapor değerlendirmesi sonucunda verilen izni ifade etmekte olup, düğün faaliyeti gerçekleştiren işletmeler; “Müzik yayın izni” alarak faaliyetini sürdürmelidir.

Yönetmelik çerçevesinde verilecek müzik yayın iznine ilişkin usul ve esaslar Bakanlığımız tarafından belirlenmiş olup, hazırlanan nihai akustik raporların işletme sahipleri tarafından Bakanlıkça oluşturulan HEY Portalı veri tabanına girişi yapılacaktır.

Binaların Gürültüye Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik hükümleri dikkate alınarak hazırlanan rapor kapsamında müzik yayın izni verilecektir.

ÇGK Yönetmeliği Tanımlar başlığı altında 4 üncü Maddesinin birinci fıkrası (f) bendinde yer alan “Çevresel gürültü” tanımında eğlence ifadesi yer almaktadır. 2872 sayılı Çevre Kanunu 20. Maddesi (h) bendinde eğlence gürültüsü için idarî para cezası getirilmiş olup, ÇGKY kapsamında da müzik yayını yapan işyerlerinden çevreye yayılan gürültü için eğlence gürültüsü kapsamında idari yaptırım uygulanabilecektir.

Öncelikle şikayete konu olan yerin izlenmesi, devamında ölçüm yapılarak değerlendirilmesi ve Tablo 6 da yer alan formun tutanakta yer alması, ayrıca Tablo 1’de Not 2 altındaki bilgi 31/12/2023 tarihinden sonra geçerli olacaktır.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik Ek 1'de sıhhî müesseseler için sınıflarına ve özelliklerine göre aranacak nitelikler yer almakta olup, Ek-1 (ı) bendinde, otellerin sınıflarına (1. Sınıf Otel, 2. Sınıf ve 3. Sınıf) göre "otellerde aranan şartlar" yer almaktadır. Bu kapsamda; otel sınıflarının belirlenmesi konusunda, ilgili Belediye Başkanlığının ruhsatla ilgili biriminden görüş talep edilebileceği düşünülmekte olup, Belediye Başkanlığının görüşüne istinaden otel sınıfına göre; Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü Birim Fiyat listesinde yer alan 1. Sınıf Otel, 2. Sınıf ve 3. Sınıf Otel hizmet türü üzerinden tahsil edilmesi gerekmektedir. 1, 2 ve 3. Sınıf oteller dışında kalan oteller, butik otel ile pansiyon gibi konaklama yerleri için; Bakanlığımız Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü Birim Fiyat Listesinde yer alan "Diğer işyerleri"hizmet türü üzerinden başvuru ve belge ücreti tahsil edilir.

ÇGK Yönetmeliğinin 4 üncü Maddesinde yer alan Müzik yayını yapan işyeri tanımı ve Dernekler Yönetmeliği'nde lokallere ilişkin hükümler de dikkate alındığında, dernek ve lokallere verilecek ilgili iznin Dernekler Yönetmeliği kapsamında ele alınabileceği değerlendirilmektedir.

Söz konusu askeri tesislerin, Çevresel Gürültü Kontrol Yönetmeliği'ne uygun olarak faaliyet göstermesi, aynı zamanda bahse konu faaliyetlerden kaynaklı gürültünün; 2872 sayılı Çevre Kanununun 12 nci maddesine dayanılarak hazırlanmış, 24.07.2009 tarihli ve 27298 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan "Türk Silahlı Kuvvetleri Çevre Denetimi Yönetmeliği" hükümleri kapsamında değerlendirilmesi gerekmekte ve söz konusu faaliyetlerin; ruhsatı bulunan işyerleri kapsamında yer almaması sebebiyle, müzik yayın izni alınmasına gerek bulunmamaktadır.

Müzik yayın izin belgesi düzenlenecek mezkûr iş yeri için ibraz edilecek İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin örneklerinden “ÖRNEK 1 Sıhhî İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Başvuru/Beyan Formu”nda beyan edilen ad-soyad bilgisinin ve formun eki belgelerde yer alan ve kayıtlı olduğu vergi dairesi ile vergi numarasını tevsik eden belgelerdeki ad-soyad bilgilerinin aynı olması ve müzik yayın izin belgesinin de bu doğrultuda düzenlenmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

Müzik yayın izni için yapılan incelemelerde tespit edilen ruhsat ve faaliyet uyuşmazlıkları durumunda, öncelikle ilgili idaresine bildirilerek faaliyet konusuna göre ruhsat değişikliği yapılması; hizmet bedeli olarak alınan belge ücretinin İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatına uygun şekilde tahsil edilmesi, bu işyerlerinin ruhsata ve bu kapsamda düzenlenen Müzik Yayın İzin Belgesine uygun olacak şekilde faaliyetlerini yürütmesi gerekmektedir.

Söz konusu işyerlerinin devredilmesi halinde; öncelikle müzik yayını yapan işyeri için saha ziyareti gerçekleştirilerek; - İşletmenin fiziki koşullarının (faaliyet gösterilen alanın büyüklüğü, kaynak sayısı, açık alan, kapalı alan durumu gibi) akustik raporda belirtilen ile farklılık göstermesi halinde, yeni bir başvuru olarak değerlendirilmesi ve mevcut durumu yansıtan yeni bir akustik rapor hazırlatılarak İl Müdürlüğüne sunulması, İl Müdürlüğünce akustik raporun incelenerek uygun görülmesine müteakiben başvuru ve belge ücreti tahsil edilerek işletmeye ''Müzik Yayın İzin Belgesi'' düzenlenmesi, - İşletmenin fiziki koşullarının akustik raporda belirtilen ile aynı olması halinde ise; yeni bir akustik rapor hazırlatılmasına gerek olmaksızın sadece belge ücreti tahsil edilerek devredilen işletme adına müzik yayın izin belgesinin yenilenebileceği değerlendirilmektedir.

Birahane, meyhane, sıra gecesi mekânları "Barlar ve Gazinolar vb. İşyerleri" kapsamında yer alabileceği değerlendirilmektedir.

Çevresel Gürültü Kontrol (ÇGK) Yönetmeliğine göre, müzik yayın izni başvuruları kapsamında sunulacak akustik raporlarda, işletmelerin faaliyet gösterdiği yapının inşa edildiği tarihin belirtilmesi ve Müzik Yayın İznine İlişkin Usul ve Esaslar’ın 7 nci Maddesinde de belirtildiği üzere söz konusu işletmelerin Binaların Gürültüye Karşı Korunması Hakkında Yönetmeliği ile getirilen iç mekân gürültü sınır değerlerine (Ek-4 Tablo 4.1'de yer alan) göre değerlendirilmesi yeterli olacaktır. Ayrıca bir belge sunulmasına gerek bulunmamaktadır.

ÇGKY kapsamında müzik yayını yapan işyerlerine müzik yayın izin belgesi düzenlenmesine ilişkin iş ve işlemlere yönelik usul ve esasları kapsayan ve 29.12.2023 tarihli Bakan Oluru ile imzalanmış olan "Müzik Yayın İznine İlişkin Usul ve Esaslar" çerçevesinde, Müzik Yayın İzni için başvuru ve belge ücretleri "Lunaparklar" için de Bakanlığımız Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü 2022 Yılı Birim Fiyat Listesinde yayınlanmıştır. Bu kapsamda, açık alanda faaliyet gösteren Lunapark Eğlence Merkezinin, ruhsatı bulunan işyerleri kapsamında yer almaları ve aynı zamanda müzik yayın faaliyeti gerçekleştirilen işyerlerinden olmaları sebebiyle, ÇGKY Madde 11'in gerekliliklerini sağlamaları gerekmektedir.

Yönetmelik Ek-2-Tablo 1 de yer alan "Birden çok işyeri olması halinde " hükmünde belirtilen "Birden çok işyeri" ifadesinin; -Müzik yayını yapan işyerlerinin olduğu bölgelerin değerlendirmesinde, birden fazla müzik yayını yapan işyerinin birlikte değerlendirilmesi, - Müzik yayını yapan işyerleri dışında kalan diğer işyerlerinin (tornacı, halı yıkama, oto yıkama, mobilyacı, mermer atölyesi vb. gibi çevresel gürültüye sebebiyet veren işyerleri) ise benzer faaliyet gösteren işyeri olarak birlikte değerlendirilmesi, - Bu alanlarda kümülatif çevresel gürültü seviyesinin Yönetmelik Ek-2 Tablo 1'de yer alan "Birden çok işyeri olması halinde” satırına karşılık gelen sınır değerlere uygun olması, - Bununla birlikte, Yönetmelik Ek-2 Tablo 1'de "müzik yayını yapan işyerlerine getirilen sınır değerlerin (düşük frekans sınır değer aralığı da dahil)" her bir müzik yayını yapan işyeri özelinde ve "işyerlerine getirilen sınır değerlerin" de diğer işyerleri özelinde sağlanması gerekmektedir.

Müzik yayın izin belgesi almak isteyen deniz araçları için, ilgili Liman Başkanlıklarının kendi görev ve sorumluluğu çerçevesinde düzenlenen belgelerin yeterli olacağı değerlendirilmektedir.

Eğitim atölyesi olarak faaliyet gösteren ve müzik yayın izin belgesine esas teşkil eden İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı/Turizm İşletme Belgesi bulunmayan işletmelerin müzik yayın izin belgesi almasına gerek bulunmamakta olup, şikayete konu olmayacak şekilde, ÇGKY’de müzik yayını yapan işyerleri için getirilen sınır değerleri sağlayacak şekilde faaliyet gösterebileceği değerlendirilmektedir.

ÇGKY 14 üncü Maddesine göre; açık havada gerçekleştirilen ve çevresel gürültüye neden olan müzik yayını faaliyetleri, ÇGKY Ek-2'de belirtilen hükümler çerçevesinde yürütülmekte olup, bu tür faaliyetlerin saat 10.00-01.00 arasında, müzik yayını yapan işyerleri için getirilen sınır değerlere uygun olarak gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, Müzik Yayın İzin Belgesine İlişkin Usul ve Esasların Açık Havada Yapılan Faaliyetler başlıklı 8. Maddesi kapsamında yer alan açık havada "geçici süre ve sınırlı zamanda" yapılan konser, festival vb. etkinlikler, bir işyeri faaliyetini değil kamusal alanda gerçekleştirilen organizasyonları kapsamaktadır. İşyeri bünyesinde açık alanda gerçekleştirilen konser, düğün gibi müzikli organizasyonların ise ÇGKY 11 inci Maddesi kapsamında müzik yayını yapan işyerleri ve deniz araçları için getirilen çevresel gürültü kriterleri çerçevesinde gerçekleştirilmesi, söz konusu işyerinin açık alandaki faaliyetlerini saat 10.00-01.00 arasında Yönetmelik Ek-2'de yer alan müzik yayını yapan iş yerleri için getirilen sınır değerlere uygun olarak yürütmesi ve bu kapsamda müzik yayın izin belgesi alması gerekmektedir.

Akustik Rapor hazırlayacak kurumlar tarafından sınır değerlerin sağlanmasına yönelik önerilen ses yalıtım tedbirlerini ortaya koymak için; ilgili hesaplama standartlarına uygun hesaplama yöntemleri ile mümkün olabildiğince, benzer yapı malzemelerinin ses yutuculuk katsayıları, ses azaltma indeksleri kullanılarak bir hesaplama sonucu ortaya konulabilir ve önerilerde bulunulabilir.

Tek bir müzik yayını yapan işyeri için; TS ISO 1996-1 ve TS ISO 1996-2 standartlarına göre ölçüm yapılarak akustik rapor hazırlanması halinde, sınır değer karşılaştırmalarının ölçüm sonuçlarına göre yapılması gerekmektedir. - Birden fazla müzik yayını yapan işyerlerinin kümülatif olarak alınan çevresel gürültü ölçüm sonuçlarının, Yönetmelik Ek-2 Tablo 1'de yer alan "birden çok işyeri için getirilen çevresel gürültü düzeyi sınır değerlerini" sağlaması zorunludur. - Bununla birlikte, Yönetmelik Ek-2 Tablo 1'de "müzik yayını yapan işyerlerine getirilen sınır değerlerin (düşük frekans sınır değer aralığı da dahil)" her bir işyeri özelinde de sağlanması gerekmektedir. - Ancak, birden fazla müzik yayını yapan işyerlerinden her birinin, çevreye yayılan toplam gürültü seviyesine katkısının, yapılan ölçümler ile tespitinde güçlük yaşanması durumunda; ÇGKY’nin 9 uncu maddesine göre, ilgili idarenin talep etmesi halinde, Bakanlığımızdan yeterlik almış kuruluşlar aracılığıyla gürültü modelleme çalışmalarının yapılması gerekmektedir. Modelleme yapılması halinde ise; modelleme çalışmalarında hesaplama sonucu elde edilen değerin, endüstri tesisleri için getirilen sınır değerlerle karşılaştırılarak değerlendirilmesi ve aynı noktalarda alınan ölçüm sonuçları ile de desteklenmesi gerekmektedir.

Çevresel Gürültü Kontrol Yönetmeliği EK-5’de yer alan akustik rapor formatları kullanılacaktır.

Bakanlıkça yayımlanan akustik rapor hazırlayabilecek laboratuvarların listesinde bir güncelleme yapılmasına gerek bulunmamaktadır. Çünkü hazırlanan Akustik Raporlarda hangi standartlara göre ölçüm yapılıyorsa o standartlara göre yeterlik aranmaktadır. Eğitim programları içinde; hangi standartlara göre ölçüm yapılıyor ve hangi standartlara göre hesaplama yapılıyorsa o standartların anlatıldığı eğitim programının alınıp sınavdan başarılı olup, belge alınması aranmaktadır. Dolayısıyla raporu inceleyen personel tarafından; rapor kapsamında yapılan ölçüm ve hesaplama standartlarına göre yeterlik belgesi ve eğitim programına ilişkin belgelerin varlığına bakılmalıdır.

Birden fazla müzik yayını yapan işyerlerinden her birinin, çevreye yayılan toplam gürültü seviyesine katkısının, yapılan ölçümler ile tespitinde güçlük yaşanması durumunda; ÇGKY’nin 9 uncu maddesine göre, ilgili idarenin talep etmesi halinde, Bakanlığımızdan yeterlik almış kuruluşlar aracılığıyla gürültü modelleme çalışmalarının yapılması gerekmektedir. Kaynağa özgü gürültü modelleme çalışmalarının yapılması ise, ilgili idare tarafından gerekli görülmesi durumlarında yapılır.

ÇGK Yönetmeliği'nin 9 uncu Maddesine göre, ilgili idarenin talep etmesi halinde, Bakanlığımızdan yeterlik almış kuruluşlar aracılığıyla gürültü modelleme çalışmaları yapılabilmektedir. Modelleme yapılmasının talep edilmesi halinde, işyeri özelinde hazırlanmış olan akustik raporda bulunan ölçümlerin tekrar yenilenmesine gerek olmayacağı, ancak modelleme çalışmalarında hesaplama sonucu elde edilen değerin, aynı noktalarda alınan ölçüm sonuçlarıyla teyit edilmesinin yeterli olacağı değerlendirilmektedir.

TS ISO 1996-1 TS ISO 1996-2 ölçüm standartlarına uygun olarak gerçekleştirilen ölçümlerde tonalite, darbesellik ve düşük frekans içeriğinin değerlendirilmesi gerekmektedir. ÇGKY Ek-5’de yeni rapor formatı genel başlıkları yer almakta olup, genel başlıkların altı detaylandırılarak raporun hazırlanması gerekmektedir.

Müzik yayını yapan işyerleri için “Akustik Rapor” hazırlanması aşamasında “faaliyet süresi boyunca” ölçüm yapılmasının faydalı olacağı mütalaa edilmektedir.

Planlama aşamasında ulaşım kaynakları için hazırlanan akustik rapor ÇED sürecine göre hazırlanmaktadır.

- Akustik raporların ÇGKY kapsamında İl Müdürlüklerince değerlendirilmesi işlemlerinin tamamlanmasının ardından; kaynak gürültüsünün Yönetmelik sınır değerlerini aşması, ses yalıtımı gibi önemli gürültü azaltım tedbirlerinin alınmasının gerekliliği gibi durumlarda İl Müdürlüğünce akustik rapor için olumsuz karar verilmesi halinde, başvuru dosyasının gerekçesi ile birlikte başvuru sahibine iade edilmesi, işletmenin söz konusu uygunsuzlukları gidererek tekrar başvuru yapması halinde başvuru ücretinin tekrar tahsil edilmesi, - Ancak İl Müdürlüklerinizce Yönetmelik kapsamında dosya değerlendirme aşamasında, akustik raporda tespit edilen eksiklik, değişiklik gibi (ölçüm noktaları değişikliği, hesaplamalarda yapılan hatalar gibi) düzenlemelerin başvuru sahibi tarafından tamamlanarak İl Müdürlüklerine iletilmesi durumunda, tekrar başvuru ücreti alınmasına gerek olmaksızın ilgili iş ve işlemlere devam edilebileceği değerlendirilmektedir.

Çevresel gürültü düzeyi ölçümleri, gürültü kaynaklarını temsil edecek şekilde uluslararası geçerliliği kabul edilen ölçüm standartlarına (TS ISO 1996-1 TS ISO 1996-2) uygun olarak gürültü kaynağına göre akustik raporlarda belirlenen ölçüm noktalarında yapılır. Akustik raporlarda kaynağı en iyi temsil edecek şekilde birden fazla ölçüm noktası belirlenebilir. Gürültü ölçüm temeli olarak en yakın yansıtıcı yüzeye uzaklık ve mikrofonun yüksekliği hususlarına dikkat edilmelidir. Değerlendirme yapılırken farklı gürültü kaynakları ve etkileri de göz önünde bulundurulmalıdır.

ÇGKY Ek-2 Tablo 1’de yer alan sınır değerlerde LAeq,5min olarak verilmiş olup, en az 5 dakikalık ölçümün yapılması yeterli görülmekle birlikte ölçülen seste periyodik bir değişim söz konusu ise 1 tam periyodu içerisine alacak şekilde ölçümün yapılması gerekecektir.

Çevresel gürültü düzeyi ölçümleri gürültü kaynağına göre akustik raporlarda belirlenen ölçüm noktalarında yapılır. Hazırlanan raporlarda farklı noktalarda durumu doğru analiz edebilmek ve değerlendirmek adına ölçüm alınabilir.

İşyeri faaliyette iken, BGKKH Yönetmelik kapsamında, yapı içindeki gürültü ölçümünün; TS ISO 1996-1 ve TS ISO 1996-2 standartlarına göre bina içerisinde gerçekleştirilerek, BGKKH Yönetmelikle getirilen iç mekân gürültü sınır değerlerine (Ek-4 Tablo 4.1’de yer alan) göre değerlendirme yapılması ve sınır değer aşımı olması durumunda, işletmeci tarafından yalıtım tedbirinin alınması gerekmektedir. Arka plan değerinin sınır değerden yüksek olması halinde, arka plan gürültü sınır değerini aşmayacak şekilde işyerleri/işletmelerin faaliyetlerini sürdürmeleri gerekmektedir.

İşletmenin üst katında, altında, bitişiğinde bulunan konut içerisinde ölçüm yapılamadığı durumlarda; sesin hava yoluyla yayılması durumu göz önüne alınarak, yalnızca dış ortamda ölçümlerin gerçekleştirilmesi, bu hususun akustik raporda belirtilmesi ve Çevresel Gürültü Kontrol Yönetmeliği Ek-2 Tablo 1'de yer alan müzik yayını yapan işyerleri için getirilen sınır değerlere göre değerlendirme yapılması uygun değerlendirilmektedir.

Deniz araçları; sınır koordinatları Mahalli Çevre Kurul Kararı ile belirlenmiş olan sahalarda müzik yayını yapabilecek olup, söz konusu sahalarda müzik yayını yapan deniz araçlarından çevreye yayılan gürültü düzeyi için, kıyıda kaynağı en iyi temsil edecek şekilde belirlenen noktalarda ölçüm alınarak ÇGKY hükümleri kapsamında değerlendirme yapılmalıdır.

Yerleşim alanlarında çevresel gürültüye neden olan endüstri tesisleri ile yerleşim alanları dışında şikayete konu olan endüstri tesisleri için akustik rapor hazırlanması zorunludur. Çevresel Gürültü Kontrol Yönetmeliğinin amacı gereğince, insan maruziyetinin olup olmadığı esas olup, ÇGK Yönetmeliği 12 nci Maddesine istinaden; yerleşim alanlarında çevresel gürültüye neden olan endüstri tesislerinin Yönetmelik Ek-2 Tablo 1'de endüstri tesisleri için getirilen sınır değerleri sağlaması gerekmektedir. Yönetmeliğin 4 üncü Maddesinde yer alan "yerleşim alanı" tanımı da dikkate alındığında, yakınlarında etkileyebileceği ikamet yeri bulunmayan; "organize sanayi bölgelerinde yer alan işyerleri, imar planı dışında kalan endüstri tesisleri ile imar planı bulunmayan ve belediye meclislerince karara bağlanan alanlar dışında bulunan endüstri tesisleri" faaliyetleri için, Yönetmelik Ek-2 Tablo 1'de yer alan sınır değerleri sağlama ve akustik rapor hazırlama zorunluluğu bulunmamaktadır. Ayrıca, Yönetmeliğin 12 inci Maddesi ikinci fıkrasına göre endüstri tesisleri, 10/09/2014 tarihli ve 29115 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği hükümleri kapsamında değerlendirilir. Ancak, Yönetmeliğin 9 uncu Maddesinde yer alan hüküm gereğince; ilgili idarenin talep etmesi halinde akustik rapor hazırlatılabilmektedir.

Yerleşim alanlarında kurulması planlanan endüstri tesisleri için Çevresel Etki Değerlendirilmesi süreci yürütülmektedir. ÇGKY ekinde Planlanan faaliyetler İçin Akustik rapor formatı yer almaktadır. Dolayısıyla; ruhsat verme aşamasında akustik rapor ve aynı zamanda stratejik gürültü haritalarının sonuçları göz önünde bulundurularak değerlendirme yapılmalıdır. Ayrıca çevresel gürültüye neden olabilecek işyerleri için, planlama, yer seçimi ve ruhsat verme aşamasında Çevresel Gürültü Mevzuatı kapsamında yer alan gürültü yönetimine ilişkin hususlar ve stratejik gürültü haritaları nitel olarak dikkate alınmalıdır.

Endüstri tesisleri; Çevre, İzin ve Lisans Yönetmeliği'nin Ek-1 ve Ek-2 listesinde yer alan tesis ve işletmeler ile Ek-1 ve Ek-2 listesinde yer alan tesis ve işletmelere benzer faaliyet gösteren ancak kapasite açısından bu eklerin dışında kalan tesis ve işletmelerdir. İşyerleri ise; endüstri tesisleri dışında kalan, 14/07/2005 tarihli ve 2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik kapsamında olan diğer işletmelerdir.

Yakınlarında etkileyebileceği ikamet yeri bulunmayan; "organize sanayi bölgelerinde yer alan işyerleri, imar planı dışında kalan endüstri tesisleri ile imar planı bulunmayan ve belediye meclislerince karara bağlanan alanlar dışında bulunan endüstri tesisleri faaliyetleri için, Yönetmelik Ek-2 Tablo 1'de yer alan sınır değerleri sağlama ve akustik rapor hazırlama zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak Yönetmeliğin 9 uncu Maddesinde yer alan hüküm gereğince; ilgili idarenin talep etmesi halinde ÇGKY Ek-5'te yer alan formatta akustik rapor hazırlatılabilecektir.

Yönetmelik Ek-2 Tablo 1’e göre tüm kaynaklar için 100 dBC gürültü sınır değerinin sağlanması gerekmektedir. Yerleşim alanlarındaki şantiye faaliyetlerinin süreklilik arz etmemesi ve dönemsel gerçekleştirilen faaliyetler olması sebebiyle; bu faaliyetler 10:00-22:00 saatleri arasında gerçekleştirilecektir.

10.00-22.00 olarak belirlenen saat aralığında yapılacak çalışmaların; akşam zaman diliminde konutlarda gürültüye sebebiyet verebileceğinin ve ayrıca trafik yoğunluğu yaratabileceğinin değerlendirilmesi halinde, söz konusu gerekçelerin kamu yararı amacı taşıyor olması sebebiyle inşaat çalışma saatlerine yönelik düzenlemelerin Yönetmelik Ek-2 10 uncu maddesi çerçevesinde İl Mahalli Çevre Kurul Kararı ile belirlenebileceği değerlendirilmektedir.

Deniz araçları motor sesinin, araç teknolojisi ve aracın mekanik aksamlarından kaynaklanıyor olması nedeniyle; motor gürültüsünün önlenmesi için araç teknolojisinin değiştirilmesi, araçların modernizasyonu vb. uygulamaların yapılması gerekmektedir. Bu nedenle Yönetmelikte gürültüyü azaltıcı önlemlerin alınması gerektiği hüküm altına alınmıştır.

Deniz araçlarının seyri esnasında motorlarından kaynaklı gürültü ile kıyıda yer alan balıkçı barınakları ve gemi bakım/çekek alanları vasfındaki yerleri kullanan, deniz araçlarının bakım onarım faaliyetlerinden kaynaklı gürültü için; ÇGK Yönetmeliği'nin 10 uncu maddesi birinci fıkrası gereğince Yönetmelik Ek-2 Tablo 1'de endüstri tesisleri, ulaşım kaynaklarından çevreye yayılan gürültü için getirilen sınır değerlerin sağlanması gerekmektedir.

ÇGKY’e göre; zaman ve mekan bildirilerek mahallin mülki amirliğinden izin alınarak 20.00-22.00 saatleri arasında havai fişek kullanılabilir. Eğer bu hükme bir aykırılık durumu söz konusu ise; ? Müzik yayını yapan işyerleri tarafından havai fişeğin mevzuata aykırı bir şekilde kullanılması halinde, 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 20 Maddesi (h) kapsamında idari yaptırım uygulanması, ? İşyeriyle ilgisi olmayan şahıslar tarafından havai fişeğin mevzuata aykırı bir şekilde kullanılması halinde ise Kabahatler Kanunu kapsamında gerçek kişi olarak idari yaptırım uygulanması, gerekmektedir.

Çevresel gürültüye neden olacak şekilde meteorolojik koşulların değiştirilmesine yönelik her türlü müdahale Valilik izni ve Bakanlık onayına tabidir. Endüstri tesisleri ve işyerlerinin bu faaliyetleri ÇGKY kapsamında değerlendirilir. Tarımsal amaçlı meteorolojik faaliyetler ise Kabahatler Kanunu kapsamında değerlendirilir.

Meteorolojik koşulların değiştirilmesi için olan her türlü dış müdahale için; Valilik İzninin alınmasına yönelik zamanın bildirilmesinin hava tahminlerine göre elektronik olarak yapılabileceği mümkün olmakla birlikte, konuya ilişkin olarak; bu cihazların etkinliğini incelemek amacıyla dünya genelinde bilimsel çalışmaların halen sürdürüldüğü, ancak henüz sistemin fayda ve zararları konusunda mutabık olunmadığı bilinmektedir. Bu kapsamda; meteorolojik açıdan bu sistemlerin bilimsel geçerliliği henüz bulunmadığından, gürültüye sebep olmayacak şekilde farklı tedbirler ile çözüm oluşturulması uygun mütalaa edilmektedir.

Sokak düğünleri ÇGKY kapsamı dışında yer almakta olup, Kabahatler Kanunu kapsamında ele alınabileceği değerlendirilmektedir.

ÇGKY’e göre; çevresel gürültü konusunda şikayetlerin değerlendirilmesi, denetim ve idari yaptırım konusunda görev yapacak İl Müdürlüğü personellerinin de “Eğitim Yetkinlik Belgesine” sahip olmaları gerekmektedir.

Çevresel Gürültü Kontrol Yönetmeliği Ek-8’de yer alan (2) Uzmanlık Kriterleri bölümü 2.7. maddesinde “Tüm bu çalışmaları yürütecek kişilerin üniversitelerin mühendislik, mimarlık ve fen fakültelerinden mezun olmaları zorunludur.” hükmü 2.1, 2.2, 2.3, 2.4, 2.5 ve 2.6 maddeleriyle bağlantılı olup, ilgili maddelere istinaden Akustik Raporları, Stratejik Gürültü Haritaları ve Stratejik Gürültü Eylem Planları Raporlarını hazırlayanların; üniversitelerin mühendislik, mimarlık ve fen fakültelerinden mezun olmaları gerekmektedir. Ancak; uluslararası geçerliliği kabul edilen TS ISO 1996-1 TS ISO 1996-2 ölçüm standartlarına uygun olarak ölçüm yapacak kişilerin en az lise, yüksekokul veya dört yıllık üniversite mezunu olması yeterlidir.

A1- A2 tipi mühendislik akustiği belgesi bulunan personellerin sertifikaları A Grubu Yetkinlik Belgesi olarak Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl geçerlidir.

Denetimlere giden uzmanların A Grubu Eğitim Programı Yetkinlik Belgesine sahip olması yeterli olacaktır.

ÇGKY kapsamında şikayetlerin değerlendirilmesinde A Grubu Yetkinlik Belgesine sahip olunması yeterli olup, mezuniyet konusunda mühendislik mezunu olmak zorunluluğu aranmamaktadır.

Yetki devri yapılan Belediye Başkanlıkları tarafından şikayetin değerlendirilmesinde öncelikle; ölçüm yapılarak şikayetin değerlendirilmesi esastır. Şikayetin değerlendirilmesi aşamasında kaynağa özgü akustik rapora ihtiyaç duyulması halinde konuya ilişkin İl Müdürlüklerinin bilgilendirilmesi, Akustik rapor talep edilmesinin İl Müdürlüklerince uygun bulunması durumunda, söz konusu raporun İl Müdürlükleri tarafından talep edilerek incelenmesi ve değerlendirmelerin ilgili Belediye Başkanlığına gönderilmesi gerekmektedir.

Yetki devri yapılan belediye başkanlıkları tarafından; şikâyetlerin değerlendirilmesi, denetim ve ihlal tespiti halinde idari yaptırım uygulamaya, Bakanlık tarafından herhangi bir bildirim gelmediği sürece devam edilecektir.

Bir tesis kapsamında yapılan maden ocağı faaliyetlerinin, endüstri tesisleri kapsamında ele alınarak, endüstri tesisleri gürültü ve titreşim sınır değerine tabii olması gerekmektedir. Ayrıca yerleşim alanlarında açık havada yapılan patlatma faaliyetleri ise EK-1 Tablo 2 kapsamında saat sınırına (izin verilen saat dilimleri 10.00-20.00 arası) tabidir.

Patlatma yapılan maden ve taşocakları ile titreşim oluşturan kazık çakma ve/veya ağır makineler kullanan tesis ve işletmeler için titreşim ölçümleri yapılır. Ancak; bu kapsam dışında bulunan mevcut endüstri tesisleri için Akustik Rapor Formatında titreşim ile ilgili bölüme titreşim ölçümünün yapılamadığına ilişkin açıklama yapılması yeterli olacaktır. Ayrıca şikayete istinaden titreşim ölçümleri de yapılabilir.

Bilindiği üzere, maden ve taş ocakları ile benzeri alanlarda patlatma nedeniyle oluşacak zemin titreşimlerinin sınır değerleri ÇGKY EK-2 Tablo 3'te yer almaktadır. Söz konusu Tabloya göre eğer mümkünse patlatma esnasında aynı anda hem bina temelinde hem üst kat döşemesinde eşzamanlı ölçüm yapılması önerilmektedir. Ancak aynı anda ölçüm almanın mümkün olmadığı durumda; aynı alanda yapılacak atımla ve aynı patlayıcı miktarı ile, farklı zaman aralığında patlatma yapılarak hem bina temelinde hem de üst kat zemininde ayrı ölçüm alınabileceği değerlendirilmektedir.

Hava şoku sınır değerleri ve frekans aralığı değerleri Yönetmelik kapsamında yer almamakta olup, konuya ilişkin olarak TS 10354: Madencilik Hava Şoku ve Yer Titreşim Ölçümü Standardından ve Bakanlığımızın Patlatma Tasarımları ve Patlatma Kaynaklı Çevresel Etkiler Kılavuzundan faydalanılabileceği değerlendirilmektedir.